Bronnen:

• 21e eeuwse vaardigheden, https://slo.nl/thema/meer/21e-eeuwsevaardigheden/
• 21e eeuwse details, https://slo.nl/instrumenten/@11564/quickscan-21e-eeuwse/

De 21e eeuwse vaardigheden in de lespraktijk

Junior IOT valt onder de noemer van W&T-onderwijs. W&T-onderwijs omvat de 21e-eeuwse vaardigheden: het doen van onderzoek en het maken van ontwerpen (Klapwijk & Holla, 2018). W&T biedt veel aanknopingspunten voor formatief evalueren: leerlingen maken hun eigen leerdoelen helder en geven gericht feedback op hun eigen handelen. (Djoyoadhiningrat-Hol & Klein Tank, 2023, SLO) 

De 21e eeuwse waardigheden staan beschreven op https://slo.nl/thema/meer/21e-eeuwsevaardigheden/ en een onderverdeling is te vinden in de checklist via https://slo.nl/instrumenten/@11564/quickscan-21e-eeuwse/

Om te kunnen verwijzen naar de losse onderdelen hebben we de items vanuit de checklist hieronder ingevoegd.

Details en nummering

In mijn klas/lessen leren leerlingen…

1 Communiceren

• hoe ze informatie indelen in bijvoorbeeld een gesprek of geschreven tekst
• deelnemen aan verschillende soorten communicatieve situaties (gesprekken, presentaties, discussies, debatten)
• verschillende digitale communicatiemiddelen (bijv. film, sociale media, e-mail) hanteren
• hoe ze hun boodschap kunnen afstemmen op hun publiek

2 Creatief denken en handelen

• verschillende creatieve denktechnieken en strategieën gebruiken (bijvoorbeeld een mind map)
• om op nieuwe ideeën te komen en te reageren met vrije associaties en herinneringen op eigen ervaringen
• hun eigen inzicht en intuïtie gebruiken om te komen tot originele ideeën
• hun creatieve ideeën te onderzoeken en uit te voeren (bijvoorbeeld in een werkstuk, opstel, enz.)
• terug te blikken op het doorlopen creatief (denk)proces

3 Digitale geletterdheid: Computational Thinking

• problemen te herkennen en te omschrijven
• na te gaan of een probleem (deels) oplosbaar is met behulp van een computer
• gegevens logisch te ordenen en patronen te vinden
• gegevens digitaal weergeven (bijvoorbeeld in modellen of grafieken)

4 Digitale geletterdheid: ICT-basisvaardigheden

• computers en/of andere digitale apparaten gebruiken
• effectief en efficiënt een tekstverwerker te gebruiken op basis van vooropgestelde criteria
• opdrachten of presentaties in te leveren met een herkenbare bestandsnaam op bijvoorbeeld een USB stick, via e-mail of via een elektronische leeromgeving
• een eigen account aan te maken voor bijvoorbeeld e-mail of een (oefen)programma

5 Digitale geletterdheid: Informatievaardigheden

• hun eigen informatievragen op te stellen
• op meerdere manieren relevante informatie (op internet) te zoeken
• bronnen (van internet) te selecteren op basis van relevante en/of inhoudelijke criteria
• informatie (van internet) te verwerken in een presentatie, werkstuk of website

6 Digitale geletterdheid: Mediawijsheid

• over de invloed die media kan hebben op onze samenleving en op henzelf
• hoe zij actief (sociale)media kunnen gebruiken om informatie te maken, te presenteren en te delen
• constructief deelnemen aan social media zoals weblogs en Facebook en daarbij eigen privacy en
• veiligheid bewaken en die van anderen respecteren
• bewust en kritisch omgaan met nieuwe media.

7 Kritisch denken

• een onderwerp te onderzoeken
• informatie te evalueren (evalueren kan zijn: waarderen, een standpunt innemen, verplaatsen in standpunten van anderen, herkennen van vooroordelen)
• beargumenteerde conclusies te trekken
• een kritische houding te ontwikkelen (goed geïnformeerd willen zijn, open staan voor
• verschillende denkbeelden en meningen en bereidheid om eigen zienswijzen te heroverwegen)

8 Probleemoplossend denken en handelen

• verschillende problemen signaleren en verkennen en komen tot een probleemstelling
• verschillende strategieën inzetten om oplossingen voor een probleem te bedenken
• verschillende oplossingen bedenken en daar voorbeelden van uit te werken om tot een
• beargumenteerde oplossing te komen
• terugblikken op het doorlopen probleemoplosproces

9 Samenwerken

• verschillende rollen en persoonskenmerken bij zichzelf en anderen herkennen en benutten voor het samenwerken
• open te staan voor ideeën van anderen
• om in een team te onderhandelen en afspraken te maken over de manier waarop een doel bereikt moet worden
• zich coöperatief op te stellen om samen met anderen tot een goed resultaat te komen

10 Sociale en culturele vaardigheden

• open en constructief te communiceren in verschillende sociale situaties met respect voor andere visies , uitingen, en gedragingen
• dat er verschillende opvattingen en leefwijzen in de samenleving bestaan en hoe je daar als leerling mee om kunt gaan
• hun opvattingen en gevoelens constructief tot uiting te brengen
• sociaal-culturele diversiteit te waarderen en in te zetten als bron voor nieuwe ideeën

11 Zelfregulering

• zich steeds bewuster te worden van het zelf reguleren van (leer)taken
• zich te oriënteren op een (leer)taak en daarbij zelf doelen te stellen en een planning te maken
• tijdens het uitvoeren van een (leer)taak zelf te controleren of de doelen worden behaald
• eigen werk te evalueren in relatie tot de gestelde doelen.